Vrijzinnige Nieuwsbrief Leiden-Oegstgeest -24-

7 maart t/m 15 mei 2022

Redactie         Mw. E.J.H. van de Griend-Berckenkamp (071-5892448)

                       Mw. G. Kooijman-van Andel (06-18392604)

Postadres        Mw. S. Nielen, Duinzichtstraat 13A, 2341 BW Oegstgeest (071-5156187), Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.

Pastor             Mw. G. Kooijman-van Andel, pastoraal werker en coördinator activiteiten

Vrijwillige bijdrage Stichting Steunfonds

Als u de Activiteiten van de Vrijzinnige Protestanten een warm hart toedraagt, dan is uw gift of vrijwillige bijdrage van harte welkom op onderstaand rekeningnummer van Stichting Steunfonds. De stichting heeft een ANBI status.  Banknummer Steunfonds: IBAN NL73 ABNA 0644 3486 15 t.n.v. Stichting Vrijzinnig-Protestants Steunfonds te Leiden.

Gedicht

Dichtbij van Tanja Helderman

Dichtbij

hoe breekbaar is het leven

hoe kwetsbaar en hoe teer

nu jij hier niet meer bij me

bent besef ik dat temeer

hoe plotseling het einde

hoe koud, genadeloos

een onvermijdelijk afscheid

de scheidslijn is zo broos

ik wil je niet verliezen

maar moet je laten gaan

ik draag je liefde met me mee

en voel opnieuw een traan

troost is de herinnering

aan wie je was voor mij

diep geworteld in mijn hart

blijf je altijd dichtbij

Pastoraat

Overlijden

In memoriam Ans Koudijs

Op 26 januari is Ansje Koudijs-Hamwijk in haar eigen huis aan de Kagertuinen in Sassenheim op 91 jarige leeftijd overleden. De uitvaart heeft plaatsgevonden op 2 februari in de aula van het crematorium Haarlemmermeer in Nieuw-Vennep.

Ans was een lieve, sterke, bescheiden vrouw die niet op de voorgrond trad. Ik zie haar nog aan de tafel zitten met een kop koffie samen met Ina Giessen na afloop van de kerkdienst in Oegstgeest. Op een rustig plekje zo samen. Iemand die niet snel bij de pakken ging neerzitten, maar rustig doorging. Ze heeft heel lang een opgeruimd karakter gehad, met gevoel voor humor. Het glas was lang halfvol. We lazen Prediker 3 – Alles heeft zijn tijd.

Deze wijze woorden vrij naar Prediker benoemen zo poëtisch en kernachtig hoe het leven in elkaar steekt. Prediker laat ons ook zien hoe we naar ons leven kunnen kijken. De Schrijver vertelt ons dat ons leven zich afspeelt in samenhang met het grotere geheel, het universum. Het leven is een mysterie. Niks wat er gebeurt is toeval.

Ons leven is een geheim vol tegenstellingen – licht-donker, vreugde-verdriet, hoogte-diepte, leven-dood -  die als een sleutel op een slot passen. Zonder tegenstellingen zouden we de essentie van het leven niet kunnen vatten, voelen en ervaren.

Ans heeft genoten van haar gezinsleven. Dat wás haar leven. Zorgen voor de kinderen en haar man. Erop uit, wandelen, met de caravan, de vele reizen. Over haar kinderen en kleinkinderen sprak ze altijd met liefde in onze gesprekken. Ze wilde hen niet tot last zijn en belasten met haar besognes. Ze vocht het liever in haar eentje uit.

Toen kwam de tijd dat ze afscheid moest nemen van Dirk. Ze was haar steun en toeverlaat kwijt. Dat herinner ik me goed in het jaar na het overlijden. Toch vond ze het heel moeilijk het leven in te vullen na het overlijden van Dirk. Ze werd steeds minder ondernemend.

Zo is Ans ook actief geweest binnen de Nederlandse Protestanten Bond en later kwam ze graag bij de VVP in Oegstgeest. Ze genoot van gezelligheid, het koffiedrinken na de kerkdienst, misschien voor haar nog wel belangrijker dan de dienst zelf.  Na de opheffing van de Vereniging van Vrijzinnige Protestanten begin 2017 kwam ze alleen nog bij de jaarlijkse Voorjaarsbijeenkomst.

Volgens Prediker eindigt het leven niet met de dood.

Zoals na de winter de lente weer begint,

Zo is er na de dood toch weer leven!

Het geheim van het leven is dat het een cirkelbeweging is,  continuïteit is het sleutelwoord.

Dat is een hoopvolle gedachte, dat de dood niet het laatste woord heeft, dat Ans voortleeft in de herinnering en verhalen, dat zij deel blijft uitmaken van het leven dat doorgaat.

Ans puzzelde heel graag en in het laatste weekend heeft ze samen met haar schoondochter de Unicefpuzzel gemaakt die in ons midden is en over het leven van alledag gaat.

Ons leven bestaat uit fragmenten,  allemaal stukjes van de puzzel. Terugkijkend  op het leven vallen ‘de stukjes van de puzzel soms ineens op zijn plaats’. De puzzel als symbool voor het leven én de tegenstellingen die altijd aanwezig zijn en ervoor zorgen dat elk stukje past in het geheel. Ans ‘is er tussenuit gepiept’ zeiden de kinderen, op haar moment, op haar tijd. De puzzel is af. Haar leven is rond, voltooid.                                                                                

Contactadres: familie ( dochter Anneke) van der Plas-Koudijs, de Finne 21, 8501 PB Joure

In memoriam Adrie Schwencke

31 januari is Adriana Johanna Schwencke-Assies in Zorgvilla Oranjepark op 91 jarige leeftijd overleden. De afscheidsdienst vindt plaats in besloten kring op maandag 7 februari om 12.30 uur in de Groene of Willibrordkerk in Oegstgeest. De dienst is geleid door Gerrie Kooijman. De tekst voor de dienst was psalm 23 de Heer is mijn herder.  Aansluitend is Adrie begraven bij Gerard en haar zoon Hans op de begraafplaats achter de kerk.

Ze was weduwe van Gerard Schwencke. Adrie was een lieve, betrokken en sterke moeder en oma. Adrie was lid van de PGO en de laatste 10 jaar is zij ook lid geweest van de VVP tot de opheffing. Daarna kwam Adrie weer terug bij de PGO waar ze nog een tijd samen met Rineke de kerkdiensten bezocht.

Adrie is geboren in Voorburg en daar ook kerkelijk actief geweest, met name als leiding van de zondagsschool volgens de Westhill-methode. Daar kwam ze Gerard tegen.

Toen de jongste dochter naar school ging startte ze een studie tot arbeidstherapeut en is als zodanig werkzaam geweest bij de Bavo in Noordwijk en later als vrijwilliger bij het Inloophuis Psychiatrie in Leiden. Ze heeft veel vrijwilligerswerk gedaan in de Hervormde Kerk in Oegstgeest zoals huisbezoeken, administratief werk op het kerkelijk bureau en archiefwerk samen met haar man. Adrie heeft 4 kinderen gekregen Hans, Rineke, Mattanja en Margreet. Haar zoon Hans is overleden in 2015 en  haar man Gerard in 2018. De laatste jaren in de Zorgvilla zijn voor haar geen gemakkelijke jaren geweest vanwege  het gemis van Gerard en Hans en haar geestelijke en lichamelijke achteruitgang.

Psalm 23 is bij uitstek een psalm waar je als mens je heil zoekt als je van het leven niets meer begrijpt. Op momenten waar je behoefte hebt om je veilig te weten, te worden geleid door de Eeuwige die je vertrouwt. Adrie had een groot vertrouwen dat de Eeuwige haar zou laten rusten in groene weiden, haar nieuwe kracht zou geven en langs veilige paden zou leiden. En dat vertrouwen heeft ze ook wel nodig gehad met name in de laatste jaren van haar bewogen leven.

In haar huwelijk en gezinsleven braken mooie tijden aan waarin ze kon rusten in groene weiden en zich kon laten voeren naar vredig water. Ze genoot van het gezinsleven, het opgroeien van de kinderen, de vakanties en het wandelen. Het was ook de fase waarin vrijwilligerswerk, maatschappelijke betrokkenheid en het kerkelijk leven en alles wat daarmee samenhing veel aandacht kreeg. Adrie en Gerard waren ook heel principieel:  ze demonstreerden tegen kerkwapens, de afbraak van de zorg, het verdwijnen van het gemeentecentrum. Het gemeentecentrum was voor hen een voorbeeld van kerkzijn in de wereld, in de maatschappij.  Adrie schreef dan brieven.  Heel bescheiden stond ze op de barricade. Beiden kwamen ze op tegen onrecht en voelden zich heel verantwoordelijk voor de wereld.

Vanaf de periode dat ik contact kreeg met Adrie en Gerard in 2014 was al snel duidelijk dat Hans ziek was. Vanaf die tijd brak een andere levensfase aan waarin ‘haar weg door een donker dal ging’ en ze erop vertrouwde dat de Eeuwige bij haar was. Daar putte ze kracht en moed uit. Tegelijkertijd begreep ze er niets van wat er gebeurde in haar persoonlijk leven én in de wereld. 

Toen brak de periode aan waarin Gerard naar van Wijckerslooth ging en ze langzamerhand haar steun en toeverlaat kwijtraakte. Toen een aantal jaren later ook haar geheugen langzamerhand achteruitging, is Adrie zich daar zeer bewust van geweest. Met name in het begin van haar dementie sprak ze daar met mij  geregeld over. Ze zei: ‘Ik weet niet meer wie ik ben’. ’Ik moet me elke keer weer terugvinden’.  Op een gegeven moment hoefde al dat gepraat niet meer zo. Samenzijn buiten, wandelend of even zitten op een bankje, aanwezig-zijn, bij haar zijn: dat werd gaandeweg de essentie van haar leven.  Ik heb tijdens de bezoeken aan Adrie heel erg ervaren dat ik er was namens die Ene, die heeft gezegd:  Ik zal er zijn. Ga met God en Hij zal bij je zijn. We hadden een bijzonder contact samen. Ze liet me steeds meer toe.

Terugkijkend op haar leven zijn er vele perioden geweest van groene weiden en vredig water naast perioden van diepe en donkere dalen. Beiden behoren toe aan het leven. Hoogte en diepte, vreugde en verdriet horen bij elkaar, maken deel uit van ons leven, zijn ons leven. Ondanks haar twijfel is ze haar vertrouwen in de Eeuwige nooit kwijtgeraakt. Ze heeft Zijn trouw en verbondenheid door de tijd heen ervaren. Nu keert ze terug tot de Eeuwige. Amen.

Contactadres: Rineke Schwencke, Jan Wolkerslaan 65, 2343 BJ Oegstgeest

Diversen

Ontmoeting

Is ieder contact een ontmoeting? Wat maakt een ontmoeting tót ontmoeting? Wat zijn onze verwachtingen ervan? Speelt een ontmoeting zich alleen tussen mensen af? Zomaar een paar vragen die bij mij boven kwamen. Gerrie Kooijman, pastoraal werker

Door de opleiding Psychosynthese die ik al een paar jaar volg, ben ik me er meer en meer van bewust geworden hoe belangrijk het is hóe je aanwezig bent in een ontmoeting. Ben ik ontvankelijk,  vertragend of juist actief aanwezig? Ben ik in staat om goed waar te nemen en te kijken wat ik zie bij de ander, te voelen waar de ander is in zijn of haar verhaal en daarbij aan te sluiten? Te luisteren en te horen wat en hoe de ander iets zegt of ben ik geneigd te snel vragen te stellen?

Grondhouding

De grondhouding in hoe we aanwezig zijn bepaalt wat er kan gebeuren in een ontmoeting of er al of niet resonantie kan optreden. Het is als het ware een wonderlijke ervaring als twee mensen elkaar echt ontmoeten. Dan gaat het tussen hen stromen. Dan ervaar je dat je elkaar op een dieper relationeel- en spiritueel niveau raakt. Kostbare momenten die kunnen gebeuren. Zo’n contact kan zo intens zijn dat er sprake is van een vorm van ‘samenvallen’ of dat beiden hetzelfde denken. ‘Twee zielen één gedachte’. Zo’n bijzondere ontmoeting gebeurt niet dagelijks en ook niet alleen tussen mensen. Ook in relatie tot muziek, de natuur en kunst kan een dergelijke beleving optreden. Je wordt opgetild, geraakt, voelt je blij en diep verbonden met wat er is tijdens het luisteren naar een stuk muziek dat ontroert of een schilderij dat je treft. We voelen ons zo ook als individu deel van de wereld om ons heen.

Verrijkend en troostend

Ontmoetingen kunnen heel verrijkend, plezierig en troostend zijn tussen individuen en groepen binnen een geloofsgemeenschap, een gesprekskring, familie, een vrienden- of wandelgroep.  Echter het tegendeel kan ook gebeuren. Iemand kan je ook pijnlijk raken door wat hij of zij zegt. Vaak gebeurt dat niet eens bewust. Juist in tijden van ziekte en rouw weten mensen vaak niet goed wat ze aanrichten door hun woorden. Het gedicht Kwade dagen van Ida Gerhardt verwoordt treffend welke mensen je graag om je heen wilt hebben en welke mensen je juist uit je buurt moet houden.

Kwade dagen

Ga niet naar anderen als dát leed u slaat

dat de mens kromt, of als een wig hem splijt;

ga niet naar anderen: raak uw kracht niet kwijt,

die harde kern waarmee ge het bestaat.

En houd uw huis in stand, gelijk altijd.

Ga niet naar anderen: hun blik verraadt

weigering te beseffen wat er is.

Straks woelt hún onrust om in uw gemis.

Mijd hun bedisselen, hun ergernis

dat ge u blijkbaar niét gezeggen laat.

Zoek het bij een goede vriend, u toegewijd,-

een die u niets verwijt, niets vraagt, niets raadt,

maar u verdraagt met uw beschreid gelaat.

Die, zélf zwijgzaam, u kent voor wie gij zijt,

en merkt dat het, nog bevend, berg-op gaat.

Ontmoeting in verdrietige tijden betekent het met iemand ‘durven uithouden’ door te verdragen wat er is, te zwijgen en geen oplossingen aan te dragen. Door aanwezig te zijn met hart en ziel. Elkaar ontmoeten is een kunst en kunde waar we nog dagelijks in kunnen groeien.

AFSCHEID Gerrie Kooijman

Document om te bewaren: betreft pastorale mogelijkheden na zomer 2022

Voortgang Activiteiten na de zomer van 2022

Marjan Driessen, emeritus predikant van de voormalige VVP en Harm Bosscher, lid van de PGO en voormalige VVP, die tot nu toe deze activiteiten voor de AVP organiseerden, zijn bereid deze activiteiten in de komende jaren als vrijwilliger te blijven uitvoeren. Chris de Jonge is bereid om Harm Bosscher te helpen bij het organiseren van de theologische gesprekskring en de lezingen over moderne theologische ontwikkelingen. Het is onze intentie en hoop de volgende activiteiten op te kunnen nemen binnen de Taakgroep VOS van de PGO.

Het betreft de volgende activiteiten:

Gespreksgroepen Literatuur & Religie                                                                                                                        

Vijf tot zes keer per jaar wordt gezamenlijk een roman gelezen en besproken waarin religie, godsdienst of levensbeschouwing uit verschillende landen in de wereld een belangrijke rol spelen.

Gespreksgroep over Moderne Theologie                                                                                                                    

Vijf tot zes keer per jaar wordt gezamenlijk een meestal recent verschenen theologisch boek gelezen en besproken waarbij de gespreksleider zo mogelijk een theoloog is.

Lezingen over theologische boeken                                                                                                                               

Ongeveer tweemaal per jaar zal een lezing over theologie, religie, zingeving worden verzorgd. Daarbij wordt soms gebruik gemaakt van het aanbod 'Vrijzinnig Perspectief' van de landelijke Vereniging van Vrijzinnige Protestanten, VVP.

Activiteiten                                                                                                                                    

Agenda Activiteiten Vrijzinnige Protestanten

Voor uitgebreidere informatie van de activiteiten verwijs ik u naar het AVP jaarboekje.

Maart 2022    

Di       15        14.30-16.30u               Theologische gesprekskring                                         DcO

Di       15        20.00-21.00u               Meditatie                                                                       RBK

Zo       20        15.00-17.00u               Kunst&Spiritualiteit                                                     DcO

Ma      28        20.00-22.00u               Literatuur&Religie                                                       DcO

Di       29        14.30-16.30u               Literatuur&Religie                                                       DcO

April 2022

Zo       03        15.00-17.00u              Drieluik Zin: Levinas en Compassie                            DcO

Wo      06        10.30-12.30u              Vrijzinnige Sociëteit                                                     DcO 

Di       12        20.00-21.00u               Meditatie                                                                      RBK

Di       12        14.30-16.30u               Theologische gesprekskring                                        DcO

Mei 2022

Wo      04        10.30-12.30u               Vrijzinnige Sociëteit                                                    DcO

Za        07        11.00 -14.00u             Voorjaarsbijeenkomst Brasserie Park ( wijziging datum)

Di         17        20.00- 21.00u             Meditatie                                                                     RBK

Do        19        20.00- 22.00u             Drieluik Zin:Verlangen naar Zin                                 DcO

Za        21        13.30 -17.30u              Afscheid Gerrie Kooijman                                       DcO

Toelichting onderwerpen Vrijzinnige Sociëteit                                     

6 april              Over het ontstaan van het christendom, Harm Bosscher

4 mei               geschiedenis en verhalen van boerderijen in Oegstgeest, Ad de Haan

Kerkdienst o.l.v. Ds. Marjan Driessen

05 juni             10.00 uur, de Pelgrim, Apollotoren 2,  2324 DR, Leiden 

 oecumenische dienst met Marlene Falcke (RK)

12 juni             10.00 uur, de Pelgrim, Apollotoren 2,  2324 DR, Leiden 

Kerkdienst Lokhorstkerk om 10.15 uur                                                                                            

Graag verwijs ik u voor de overige diensten naar de website www.doreleiden.nl en de plaatselijke kranten en weekbladen. 

DoRe activiteiten komende maanden in Lokhorstkerk                                                                                  

Uitgebreidere informatie treft u in het jaarboekje van de AVP, DoRe en de Lokroep en op de website: nieuwvrijzinnig.nl en doreleiden.nl.

Vesperdiensten

Dit seizoen wordt er opnieuw een vijftal vesperdiensten georganiseerd. De vieringen zijn o.l.v. ds. S.P. van der Meulen in samenwerking met een liturgiecommissie. Vrijdag  mei, 19.00 - 19.45uur, Lokhorstkerk.